De weg kwijt

Door samen allerlei oplossingen te bedenken en maken voor de verdwaalde kat Harry verzinnen de kinderen zelf het vervolg van het verhaal 'Een huis voor Harry' (Timmers, 2017). 

Via het verhaal 'Een huis voor Harry' (Timmers, 2017) zoeken kinderen samen naar oplossingen voor een verdwaalde kat.

Het verhaal 'Een huis voor Harry' (Timmers, 2017) is universeel. In de hele wereld komen katten voor, in bijna alle gevallen zijn het huisdieren. Ook het probleem, Harry is verdwaald, is herkenbaar voor alle kinderen. 

Kinderen kunnen zelf een oplossing aanbrengen en deze ook effectief uitwerken. Op die manier geven de kinderen zelf verder vorm aan het verhaal over Harry.

Timmers, L. (2017) Een huis voor Harry. Querido, Amsterdam. 

Wetenschappen en techniek

ET WT 2.9: De leerlingen kunnen een probleem, ontstaan vanuit een behoefte, technisch oplossen door verschillende stappen van het technisch proces te doorlopen.

ET WT 2.12: De leerlingen kunnen keuzen maken bij het gebruik of realiseren van een technisch systeem, rekening houdend met de behoefte, met de vereisten en met de beschikbare hulpmiddelen.

Muzische vorming

ET MV 6.4°: De leerlingen kunnen vertrouwen op hun eigen expressiemogelijkheden en durven hun creatieve uitingen tonen.

Taal

ET taal 1.9: De leerlingen kunnen (verwerkingsniveau = beoordelen) op basis van, hetzij de eigen mening, hetzij informatie uit andere bronnen, de informatie beoordelen die voorkomt in: een gesprek met bekende leeftijdgenoten.

ET taal 2.6: De leerlingen kunnen (verwerkingsniveau = structureren) het gepaste taalregister hanteren als ze: van een behandeld onderwerp of een beleefd voorval een verbale/non-verbale interpretatie brengen, die begrepen wordt door leeftijdgenoten.

ET taal 4.8: De leerlingen ontwikkelen bij het realiseren van de eindtermen voor spreken, luisteren, lezen en schrijven de volgende attitudes:
- plezier in luisteren, spreken, lezen en schrijven.

Leergebied overschrijdend – sociale vaardigheden

LOET SV 1.5: De leerlingen kunnen bij groepstaken leiding geven en onder leiding van een medeleerling meewerken.

LOET SV 1.6: De leerlingen kunnen kritisch zijn en een eigen mening formuleren.

Inleiding

- Lees het prentenboek 'Een huis voor Harry' (Timmers, 2017) voor tot de prent met de kiosk.

- Bespreek elke afbeelding, laat leerlingen vertellen wat ze zien, wijs dit ook aan in het prentenboek. Laat hen verwoorden hoe het verhaal verder gaat en keer telkens even terug op wat er al gebeurd is. Gebruik telkens dezelfde woordenschat (kat, huis, straat, vlinder, …).

Fase 1: Hoe gaat het verhaal verder?

Stopt het verhaaltje hier? Natuurlijk niet, maar wat zou er nu gebeuren?"

- De kinderen tekenen individueel het verdere verloop van het verhaal.

- Geef aan dat het niet zo belangrijk is hoe de kat er precies uitziet, maar wel dat je kan zien wat er precies gebeurt. 

- Beperk de tijd (bv. 10 minuten) om de creativiteit van de kinderen te stimuleren.

Fase 2: Wat is het probleem?

- Iedere leerling mag zijn tekening tonen of bespreken.

- De leerkracht en de andere leerlingen kunnen extra vraagjes stellen.

- Besteed aandacht aan woordenschat (kat, huis, straat, vlinder, …).

- Groepeer tekeningen met gelijkaardige ideeën. 

Voorafgaand/alternatief: je houdt ‘museum’. Alle tekeningen blijven op tafel liggen, alle kinderen mogen rondwandelen in de klas en de tekeningen van anderen gaan bekijken. 

We kunnen besluiten dat Harry verdwaald is. Maar wat nu? 

Fase 3: Welke oplossingen kunnen we bedenken?

- De kinderen brainstormen in kleine groep over hoe het probleem van Harry kan worden opgelost. Hun tekeningen (zie fase 2) vormen het vertrekpunt. 

- De leerkracht speelt hierin een belangrijke rol. Probeer door te vragen, heb aandacht voor alle leden van de groep. De leerkracht is neutraal en stuurt nog niet in een bepaalde richting. Alle oplossingen zijn mogelijk zijn in deze fase! 

- Volgende methodiek kan helpen om de kinderen te ondersteunen om oplossingen te bedenken, en om erover te waken dat alle kinderen inbreng hebben in het groepswerk:
De leerlingen spelen de situatie/het probleem na, eventueel met behulp van materialen. Minimum 1 leerling observeert het spel van de medeleerlingen. Op basis van deze beleving en observatie bedenken de leerlingen een mogelijk vervolg en dus oplossing voor Harry.

- De leerlingen maken hun verschillende oplossingen duidelijk met behulp van woorden, tekeningen, … 1 oplossing per blad papier, post-it, … (zie volgende fase).

Fase 4: Welke oplossing kiezen we?

- Ieder groepje kiest 1 oplossing die ze verder willen uitwerken.

- Kiezen uit meerdere oplossingen is moeilijk, zeker als je achter je eigen oplossing staat en die dan dreigt te zien verdwijnen. Volgende methodiek kan helpen om op een doordachte manier te kiezen:
De leerlingen sorteren de oplossingen in 2 groepen: uitvoerbaar versus niet-uitvoerbaar. De uitvoerbare oplossingen delen ze vervolgens nog eens op in twee groepen: wow! en ok… (zie 2 sorteerfiches - downloads)

- De klasgroep komt weer samen, elk groepje stelt zijn gekozen oplossing voor binnen een beperkte tijd (bv. 5’).

- De kinderen kunnen elkaar vragen stellen, bijkomende ideeën aanreiken, … Ook de kat Harry kan hierbij betrokken worden. 

Hierna zijn er 2 opties: 

1. Ieder groepjes gaat aan de slag met de uitwerking van hun gekozen oplossing (zie fase 5). 

2. Vanuit de verschillende oplossingen van de groepjes wordt 1 oplossing gekozen waarmee ieder groepje vervolgens aan de slag gaat in fase 5. Volgende methodiek kan helpen bij dit keuzeproces:
Ieder groepje leerlingen krijgt vijf knikkers/blokjes/… die ze via onderling overleg verdelen over de verschillende oplossingen (met uitzondering van de eigen oplossing). De oplossing met de meeste knikkers/blokjes/… wordt gekozen om verder uit te werken.

Fase 5: We geven onze oplossing vorm!

- De kinderen bedenken in hun groepje een plan om de oplossing uit te werken (hoe gaan ze de oplossing vormgeven, wat hebben ze hiervoor nodig, …?). Ze kunnen dit visueel maken via een gezamenlijke ontwerptekening.

- Op basis van hun plan gaan de kinderen vervolgens aan de slag om hun oplossing te realiseren met allerhande kosteloze materialen. 

- Houd als leerkracht samen met de kat Harry een oogje in het zeil: hoe krijgen de oplossingen vorm, waar zijn er nog aanpassingen nodig, …?

Slot

- De kinderen stellen hun oplossing voor aan de klasgroep. Dit gebeurt via een verteltafel met kat Harry en andere attributen zoals de vlinder Vera, het huis van Harry, ... Als groep beelden de kinderen via hun oplossing hun verzonnen vervolg van het verhaal uit.

- Lees tot slot het volledige prentenboek voor. 

- Bespreek samen met de kinderen de gelijkenissen en verschillen tussen hun oplossingen voor Harry en deze die aan bod komen in het boek. Er is niet maar 1 oplossing ... Reflecteer samen met de kinderen wat dit voor hen betekent, hoe ze dit ervaren, ... 

Materiaal

Per klas:

  • Prentenboek of 4 prenten (eerste 4 pagina’s van het verhaal): 
    Timmers, L. (2017) Een huis voor Harry. Querido, Amsterdam. 
  • Kat Harry (bv. knuffel)
  • Materialen om de verteltafel in te richten (bv. speelgoedhuis, vlinder Vera, ...) 

Per groep:

  • Tekenpapier
  • Kleur- en schrijfgerief
  • Post-it’s/strookjes papier/…
  • 2 sorteerfiches (zie downloads)
  • 5 knikkers/blokjes/…
  • Kosteloze materialen - afhankelijk van de gekozen oplossingen

Groeperingsvormen

Maximum 4 leerlingen per groepje.